Làm gì để chống “đô hộ số”?
Đại biểu Nguyễn Đức Tiến, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên TP.Hà Nội, nêu câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng: “Hiện nay, chúng ta đang nói nhiều đến khái niệm “đô hộ số”, “đô hộ không gian số”. Dữ liệu người Việt mình do công ty nước ngoài quản lý sử dụng, như Facebook, mỗi năm họ thu hơn 600 triệu USD từ dữ liệu người Việt. Kể từ khi nhận cương vị người đứng đầu Bộ Thông tin - Truyền thông, Bộ trưởng quan tâm đến vấn đề này, hỗ trợ ra đời các mạng xã hội Lotus và Gapo. Vậy xin hỏi trong thời gian tới, Bộ Thông tin - Truyền thông có chính sách, giải pháp quyết liệt hơn để ngăn chặn, bảo vệ được thông tin người Việt, gia tăng khởi nghiệp công nghệ của người Việt”?
Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết:
Khi nói về chuyển đổi số, tài sản, tài nguyên chính của chúng ta là dữ liệu, trong đó có cả dữ liệu cá nhân. Lạm dụng dữ liệu, đặc biệt dữ liệu cá nhân là một câu chuyện mang tính toàn cầu. Hành động đầu tiên, lời giải đầu tiên chúng ta phải có là một thể chế về bảo vệ dữ liệu cá nhân và lớn hơn là một chiến lược về quản trị dữ liệu, trong đó có dữ liệu cá nhân.
Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng |
“Thủ tướng đã giao nhiệm vụ và đây sẽ là câu chuyện chính của 2020”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.
Theo ông Hùng, câu chuyện xuất hiện của các nền tảng như mạng xã hội, các nền tảng (platform) công nghệ, kiểu gì họ cũng thu thập dữ liệu vì đó là tài sản để họ kinh doanh. Nếu các nền tảng mà người Việt Nam sử dụng không có cái gì của Việt Nam cả, thì “toàn bộ tài nguyên, tài sản của chúng ta là ở nước ngoài”. Do đó, “sự phát triển các doanh nghiệp nền tảng của Việt Nam là một chủ trương lớn, giảm thiểu rủi ro của chúng ta trên không gian mạng, trong đó có mạng xã hội”, Bộ trưởng Hùng cho biết.
Thanh niên ủng hộ mạng xã hội Việt Nam “là cách duy nhất để chúng ta có được dữ liệu ở lại Việt Nam”.
Về tương quan của mạng xã hội Việt Nam so với những ông lớn toàn cầu như Facebook, YouTube, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đưa ra con số: hiện số lượng người Việt sử dụng 4 mạng xã hội lớn nhất là Facebook, YouTube, Instagram, Twitter là 90 triệu người.
Đến năm 2019, người dùng mạng xã hội Việt Nam tăng 30%, từ 50 triệu lên 65 triệu người dùng.
“Một số mạng lớn có thể nói đến tên như zalo, mocha, vietstudy. Gần đây, một số mạng mới ra đời có Lotus có Gapo. Mạng này có đặc điểm khá mới ở chỗ nó có một cách tiếp cận mới, nhân văn hơn, chia sẻ hơn”, Bộ trưởng Thông tin - Truyền thông nói và cho rằng, các ứng dụng trên không gian mạng, nhìn chung có thời gian sống khoảng 15 - 20 năm, tức là sau thời gian này sẽ có một cách tiếp cận mới.
Nếu duy trì được đà tăng trưởng 30% này, thì theo Bộ trưởng Hùng, đến 2020, các mạng xã hội trong và ngoài nước sẽ có số lượng người dùng như nhau, “nghĩa là chúng ta khá an toàn”.
Về chính sách của Chính phủ nhằm hỗ trợ mạng xã hội trong nước, Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông cho rằng, thời gian vừa qua, “chúng ta hơi bảo hộ ngược”.
Các mạng xã hội xuyên biên giới thì không tuân thủ pháp luật, không đóng thuế, trong khi các mạng trong nước lại tuân thủ, đóng thuế. “Như thế là không công bằng. Năm 2020 sẽ không còn bảo hộ ngược. Nền tảng pháp luật là như nhau”, Bộ trưởng Hùng khẳng định.
Vậy trong bối cảnh này thì thanh niên làm gì? Bộ trưởng Hùng đặt câu hỏi và tự trả lời: “Thanh niên thích cái mới, trải nghiệm cái mới. Các bạn hãy ủng hộ các nền tảng Việt Nam trong đó có mạng xã hội. Đấy là cách duy nhất để chúng ta có được dữ liệu ở lại Việt Nam, là ủng hộ đất nước trong dài hạn”.